Çocuklarda Okuma Alışkanlığı
Çocuklara Okuma Alışkanlığı Nasıl Kazandırılır?
Çocuklarda okuma alışkanlığı insanın kendini ve doğayı algılaması, ifade etme becerilerinin gelişmesi, farklı kültürleri öğrenmesi gibi birçok farklı alanda gelişimine hizmet etmektedir. Ebeveynlerin önemli görevlerinden biri çocuklara kitap okuma alışkanlığı kazandırmaktır. Çocukların ilk alışkanlıklarını kazandığı ve ilk öğrendiklerinin ailede gerçekleştiği düşünülürse çocuğun önünde ebeveynlerin sergilemiş olduğu tutum ve davranışlar, ileride çocuğun okuma alışkanlığını önemli ölçüde etkiler.
Amerikan pediatri birliği çocuğa 6. ayda ilk kitabın alınmasını önermektedir. Çocukla erken dönemde ilgilenerek onun hikaye ve masallar ile hayal dünyasını geliştirmenin yolları aranmalı, çocuğun ilgi alanları tespit edilip ona göre kitaplar alınmalıdır.
İlk başlarda yazısı az, resmi bol ve uzun olmayan hikayeler tercih edilmelidir.
Bu aşamada erken ve aceleci davranmamak gerekir. Başlangıçta hedef sadece bu alışkanlığın kazandırılması olmalıdır. Beklentinin yüksek olması çocuğu okumaktan uzaklaştırabilir. Anne babaların çocuğu sürekli okuması yönünde uyarmak yerine, kitap okuduğunda onu destekleyerek motive etmek daha doğru olur. Pozitif pekiştireçler kullanılabilir. Bu bazen sadece aferin demek, bazen onu taktir ettiğinizi belirten bir jest-mimik olabilir.
Ev içerisinde kitaba saygı duyulmalı, değersiz ya da boşa para verilen bir nesne olarak görülmemelidir. Güzel bir kütüphane oluşturmak, evde sık görülebilecek bir yere konumlandırmak çocuğun kitap ile ilgili algısını olumlu yönde geliştirecektir.
Çocuklar çoğunlukla “modelleme” ile öğrenirler. Eğer evde sürekli televizyon seyredilip hiç kitap okunmuyorsa çocuklarında kitap okumasını beklemek gerçekçi olmaz. Bu yüzden toplu okumaların önemi unutulmamalıdır.
Son dönemlerde sosyal medya arıcılığı ile kitaplarda çocuk gelişimini olumsuz etkileyecek içeriklere sıkça rastlanmaktadır. Bu noktada kitabı önceden gözden geçirmek ya da güvenilir bir kaynaktan (okul, öğretmen, içeriği kontrol edilmiş, bir eğitimci tarafından düzenlenen internet siteleri gibi) destek alınabilir.
Disleksi ve dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu gibi bazı durumlarda
okuma alışkanlığını kazanmak zorlaşabilir. Eğer bu sorun başka alanlara da yayılıyorsa bir uzman görüşü alınması uygun olacaktır.